Izvorišta crnogorskog, srpskog i hrvatskog identiteta na tlu današnje Crne Gore

Abstract

Politički razvoj Crne Gore u posljednjih dvadesetak godina, odnosno od usmjeravanja prema državnoj neovisnosti i postiza­nja iste pokazao je da nacionalno-formativni procesi unutar nje­ne slavenske populacije nisu okončani. Taj se realitet najsnažnije očituje kod (tradicionalno) pravoslavnog korpusa, ali je prisutan i među katoličkim te muslimanskim življem. U kontekstu pravo­slavne zajednice pitanje nacionalne identifikacije je usložnjeno istodobnom „ponudom“ koncepcije nacionalnog crnogorstva i srpstva te idejnim „odmjeravanjem snaga“ između njihovih pro­motora. Pored ostalog i kroz neobično snažnu produkciju povi­jesnih argumenta koji bi trebali ići u prilog crnogorstva ili srp­stva. Pri tome posebno istaknuti značaj imaju gledišta kojima se želi ustvrditi da jedna od tih dviju nacionalnih identifikacija ima starije a time i autentičnije izvorište na tlu Crne Gore. U svakom slučaju, na pitanje o vremenu unutar kojeg se oblikuju inicijal­ne forme suvremenih etničkih identiteta odgovor se može dobiti samo posredstvom analize srednjovjekovnog etničkog razvoja na tlu današnje Crne Gore što će i biti predmetom priloženog rada. S tim da ona nužno mora nadići crnogorsko-srpski kon­tekst obzirom da se u promatranom razdoblju i kod katoličke, slavenske te slavizirane romanske populacije na tlu današnje Crne Gore, stvaraju pretpostavke za naknadno oblikovanje u hr­vatskom nacionalnom smislu.