Primjena teorije Geerta Hofsteda na ispitivanje percepcije dimenzija kulture roditelja i mladih u Novom Pazaru i Raški

Sažetak

Referentni teorijski okvir za potrebe ovoga rada koji se bavi istraživanjem kulturalnih razlika i kulturalne interakcije u multikulturalnim sredinama predstavlja teorija Geerta Hofsteda. Problem istraživanja operacionalizovan je pitanjem – pokreće
li kulturalna interakcija različite percepcije dimenzija kulture od strane mladih u odnosu na njihove roditelje?

Istraživanje je obavljeno sa ciljem da se utvrdi da li postoji razlika na skali dimenzije nacionalne kulture na poduzorcima koji su činili mladi i roditelji iz Novog Pazara i Raške, pri čemu su nezavisne varijable istraživanja obrazovni nivo roditelja i dimenzije kulture njihove djece. U uzorku je zastupljeno 360 učenika srednjih škola sa teritorije Novog Pazara i Raške i 702 roditelja. Kao instrumenti istraživanja korišćeni su Upitnik o ličnim socio-demografskim podacima za roditelje i djecu i Upitnik o dimenzijama kulture – Dorfman & Howell – Dimensions of Culture Questionnaire (1988) za roditelje i djecu.

Rezultati istraživanja pokazuju da postoji niska, ali statistički značajna razlika u stepenu izraženosti dimenzija kulture roditelja
i djece. Na uzorku roditelja stepen izraženosti dimenzija kulture je sljedeći: izbjegavanje neizvjesnosti (M = 3,97), slijedi individualizam/kolektivizam (M = 3,44), udaljenost moći (M = 3,1) i maskulinitet/femininitet (M = 2,99). Na uzorkumladih stepen izraženosti dimenzija kulture djece je sljedeći: izbjegavanje neizvjesnosti (M = 3,98), slijedi individualizam/ kolektivizam (M = 3,51), maskulinitet/femininitet (M = 2,86) i dimenzija udaljenost moći (M = 2,65).Ustanovljene su razlike na poduzorcima roditelja iz Novog Pazara i roditelja iz Raške, na dimenzijama: individualizam/ kolektivizam, udaljenost moći i maskulinitet/femininitet. Sve tri dimenzije su izraženije kod roditelja iz Raške.
Ispitujući razliku na dimenzijama kulture roditelja i djece utvrdili smo statistički značajnu razliku na dimenzijama: udaljenost moći i maskulinitet/femininitet.

Kruskal Valisovim testom ustanovili smo da nivo obrazovanja roditelja utiče na dimenzije kulture djece. Utvrđeno je da postoji razlika na dimenziji kulture individualizam/kolektivizam i nivoa obrazovanja roditelja. Najviši skor na dimenziji kulture individualizam/kolektivizam imaju učenici iz Novog Pazara, čije majke imaju više i visoko obrazovanje. Formalno obrazovanje
očeva nema statistički značajan uticaj na dimenzije kulture djece.