Ko je autor "Istorije školstva i prosvjete u Crnoj Gori"

Sažetak

U ovome prilogu problematizuje se pitanje autorstva prve knjige monografije Istorija školstva i prosvjete u Crnoj Gori, objavljene pod imenom Tomaša Markovića 1969. godine u izdanju Zavoda za udžbenike SR Srbije. Teza koja se u publicistici uzgredno spominjala da je autor knjige zapravo Savić Marković Štedimlija sada je u cjelini potvrđena zahvaljujući rukopisnoj zaostavštini Savića Markovića Štedimlije koju je Fakultetu za crnogorski jezik i književnost poklonio hrvatski istoričar Željko Karaula. Štedimlijina građa sadrži rukopise prve, objavljene, i druge, neobjavljene, knjige Istorije, potom prekucane djelove monografije, kao i neposredni Štedimlijin iskaz o autorstvu te Tomaševa i Savićeva pisma koja osvjetljavaju njihovu saradnju u kojoj je Tomaš bio logistička i tehnička podrška, a Savić autor ne samo monografije o školstvu već i brojnih priloga potpisanih Tomaševim imenom, kao i priređivač i prevodilac antologije ruskih bajki. Uvidom u dragocjenu Štedimlijinu građu stavljena je tačka na nedoumicu o autorstvu prve knjige Istorije školstva i prosvjete u Crnoj Gori i time osvijetljen dosad neproučeni segment doprinosa Savića Markovića Štedimlije crnogorskoj kulturnoj istoriji.